Szukaj
Close this search box.
juliusz-sloniewicz-trener-personalny-czy-przysiady-psują-kolana

Czy głębokie przysiady psują kolana?

Czy naprawdę natura popełniłaby taką wpadkę? Pozwoliłaby nam robić głębokie przysiady, ale jednocześnie stworzyła kolana zbyt słabe, aby go wykonać?



Dziś pokażę Ci, skąd najprawdopodobniej wziął się ten mit i dlaczego nie ma odzwierciedlenia w rzeczywistości. Co więcej, powiem jak głęboki przysiad powinieneś wykonywać!

Głębokie przysiady niszczą kolana – geneza

W latach 50’ rozpoczęto badania mające na celu odkryć przyczynę częstych kontuzji u graczy futbolu amerykańskiego. Jeden z badaczy Dr. Karl Klein doszedł do wniosku, że źródłem są głębokie przysiady będące elementem ich treningu. W 1961 roku udostępnił wyniki swoich badań, mówiące o rozciągnięciu więzadeł kolana w czasie tego ruchu, co miało być przyczyną jego destabilizacji. Jako remedium polecił przysiad do momentu, gdzie udo jest równoległe z podłożem. (1)

Jak widać, źródłem niepokoju jest strach o więzadła kolan, które mogą ulec uszkodzeniu po przekroczeniu pewnego kąta w stanie kolanowym. Dlatego, aby pokonać ten zabobon zaczniemy od przedstawienia więzadeł i sprawdzenia jak działają.

Jak działają kolana i więzadła?

Więzadła to najprościej mówiąc, struktury, które trzymają kolano w kupie i zapobiegają nadmiernym ruchom w przód i tył. Tymi, które nas interesują, są: 
  • Krzyżowe przednie (ACL) 
  • Krzyżowe tylne (PCL)
Nie raz słyszałem podczas wykonywania głębszych przysiadów, że popsuję sobie kolana. (A przy Frontach z chwytem pełnym – „Wyłamiesz sobie nadgarstki” – tym też się kiedyś zajmę) Zabobony są wszędzie.

Krzyżowe przednie - ACL

Dziś wiemy, że więzadła w czasie głębokiego przysiadu nie są poddane dużym obciążeniom. Zacznę od najlepiej znanego, czyli ACL. Jego urazy najczęściej występują podczas koszykówki, siatkówki, gry w piłkę, czy rugby. Czyli w sportach, wymagających wielu manewrów na jednej nodze, a to właśnie wtedy ACL pracuje jak szalone (2).

Natomiast jeżeli chodzi o przysiad, co mówią nam cyfry?

Największy stres więzadło odczuwa, gdy kąt między piszczelem a udem wynosi 15-30 stopni, czyli na samym początku ruchu. (3) Wraz ze zwiększaniem się kąta, siły działająca na ACL malały. Co więcej, największe zaobserwowane obciążenie występujące podczas siadu wynosiło zaledwie 25% maksymalnej wytrzymałości tego więzadła. (4)

Więzadło krzyżowe tylne - PCL

Druga interesująca nas struktura. W tym przypadku największy wysiłek zaobserwowano w okolicy 90 stopni zgięcia kolana. Czyli pozycja, gdy udo jest równoległe do podłoża. Po raz kolejny, maksymalne odnotowane obciążenie wynosiło 50% ostatecznej wytrzymałości PCL. (5) Trudno szukać badań mówiących o zagrożeniach wynikającym z przysiadu.

Tak naprawdę, nauka pokazała jasno – im głębszy przysiad, tym bezpieczniejsze są nasze więzadła. Mają w tym swój udział mięśnie dwugłowe oraz czworogłowe uda, zabezpieczające przed nadmiernymi ruchami w środku kolana. (6) Na dodatek stwierdzono, że ciężarowcy i trójboiści mają mniej rozluźnione więzadła, niż ktoś, kto nigdy nie robił przysiadów (a według Dr.Karla Kleina powinno być na odwrót!). (7)
juliusz-sloniewicz-blog-przysiad-trener-personalny-warszawa-twarda-18-centrum
Wszystkie wymieniane dane odnoszą się do przysiadu wykonywanego poprawnie technicznie. Mówiąc najprościej – gdy masz prosty kręgosłup, kolana nie schodzą się do środka i utrzymujesz odpowiednią trajektorię ruchu.

Czy głębokie siady stabilizują kolana?

Pójdźmy w taki razie w drugą stronę. Istnieją sugestie, że właśnie taki efekt mogą mieć przysiady ATG (ass to grass) na nasze kolana. W 1986 roku porównano tę cechę u trójboistów, koszykarzy i biegaczy. Każda z grup wykonywała charakterystyczną dla siebie czynność, kolejno – przysiady przez 60 minut, godzina gry w kosza i 10km biegu. Okazało się, że grupa pierwsza odznaczała się największą stabilnością w badanej okolicy. (8)

Czy każdy powinien siadać głęboko?

Skoro głębokie siady są tak zdrowe, to czy każdy powinien je wykonywać? To zależy od kilku czynników:

Czy umiesz zrobić pełny przysiad z poprawną techniką

Tylko to nie jest usprawiedliwienie. Jeżeli nie umiesz, powinieneś stale pracować nad swoją formą i mobilnością, by osiągnąć odpowiednią głębokość. Unikanie jej powinno być stanem przejściowym. Jednak z dwojga złego lepiej siadać płycej, jeśli to pozwoli Ci wykonać zdrowy ruch, gdzie kręgosłup będzie bezpieczny.
Chcesz wiedzieć więcej na temat kręgosłupa? Przeczytaj ten tekst – Jak dbać o kręgosłup – Czym jest kręgosłup?

Jaki jest Twój cel treningowy

W niektórych dyscyplinach przysiad zaliczany jest w pozycji, gdy udo znajduje się prostopadle do podłoża. Uczestnictwo w takich zawodach wymaga specjalizacji, która zapcha Ci plan treningowy innymi formami siadów, przez co ATG może się okazać zbędne.

Co więcej, przykładowo, w przysiadzie ze sztangą na plecach odnotowano największe zaangażowanie m.in. mięśnia obszernego przyśrodkowego, gdy siadano do kąta 90 stopni. (9) Może to sugerować, że lepiej robić siady do tego momentu, jeśli zależy na rozbudowaniu tej grupy mięśniowej. Dzięki temu nie będziesz marnować sił na głębsze zejście i zostanie Ci więcej krzepy na dorzucenie ciężaru, co zwiększy objętość treningową i wysiłek, jaki wykonają dane grupy. Jednak musisz liczyć się z tym, że w efekcie bardziej narażasz się na wystąpienie zmian zwyrodnieniowych w przyszłości.(10)

Czy przebyłeś kontuzje

Tutaj należy podchodzić indywidualnie, nie możesz przecież siadać od razu najgłębiej, jak się da po kontuzji ACL. Zachowaj rozsądek.

Czy czujesz ból w trakcie ruchu

Uzupełnienie powyższego. Pamiętaj, że ból to czerwona lampka, mówiąca „Hej, coś tu nie gra.”. W takim momencie najlepiej przerwać trening albo zmodyfikować ruch. Nie interpretuj mylnie sloganów „No pain, no gain”, bo doprowadzi Cię to jedynie do kontuzji.
A może w czasie przysiadu jednak zabolały kolana? Sprawdź, czy nie schodzą się do środka, tak jak na zdjęciu. To poważny błąd, mogący uszkodzić więzadła. Prowadź kolana na boki. Kiedyś do tego wrócę.

Każdy jest inaczej zbudowany

A co za tym idzie, nie każdy jest w stanie wykonać piękne głębokie przysiady. Zależnie od długości kości udowej, budowy miednicy, czy innych cech, których nie jesteśmy w stanie sami zmodyfikować, przysiad będzie wyglądał inaczej. Poznaj swoje możliwości i je zaakceptuj. Znajdź swoją głębokość, gdzie utrzymujesz poprawną technikę, a potem się jej trzymaj.

Chcesz poznać ćwiczenia, które pomogą Ci w pokonaniu bólu pleców? Pragniesz poprawić swoją sylwetkę i zlikwidować wady postawy? Dołącz do mojej platformy, gdzie otrzymasz moją specjalistyczną opiekę.

Źródła

  1. Todd Terry. Historical Opinion: Karl Klein and the Squat. 1984 
  2. Boden BP, Torg JS, Knowles SB, Hewett TE.Video analysis of anterior cruciate ligament injury: abnormalities in hip and ankle kinematics. 2009
  3.  Li G, Zayontz S, DeFrate LE, Most E, Suggs JF, Rubash HE.Kinematics of the knee at high flexion angles: an in vitro investigation. 2004 
  4. Gullett JC, Tillman MD, Gutierrez GM & Chow JW. A biomechanical comparison of back and front squats in healthy trained individuals. 2009
  5.  Escamilla RF, Fleisig GF, Zheng N, Lander JE, Barrentine SW et al. Effects of technique variations on knee biomechanics during the squat and leg press. Med Sci Sports Exerc. 2001
  6.  Schoenfeld BJ. Squatting kinematics and kinetics and their application to exercise performance. 2010 
  7. Chandler TJ, Wilson GD, Stone MH. The effect of the squat exercise on knee stability. 1989
  8.  Steiner ME, Grana WA, Chillag K, Schelberg-Karnes E. The effect of exercise on anterior-posterior knee laxity. 1986 
  9. Paulo Henrique Marchetti, Josinaldo Jarbas da Silva, Brad Jon Schoenfeld, Priscyla Silva Monteiro Nardi, Silvio Luis Pecoraro, Julia Maria D’Andréa Greve &Erin Hartigan.Muscle Activation Differs between Three Different Knee Joint-Angle Positions during a Maximal Isometric Back Squat Exercise. 2016 
  10. Hartmann H, Wirth K, Klusemann M. Analysis of the load on the knee joint and vertebral column with changes in squatting depth and weight load. 2013
Chcesz poznać szczegóły współpracy ze mną? 

Napisz przez zakładkę Kontakt albo wypełnij formularz Bezpłatnej Konsultacji. Prowadzę treningi w Cityfit Rondo ONZ, a konsultacje najczęściej w Green Cafe Nero Rondo ONZ.

Do zobaczenia!

Sprawdź też:

Subskrypcja Podstawowa​

59
99
Miesięcznie
  • Platforma Treningowa
  • 7 dni próbnych!
  • Ponad 300 ćwiczeń z instrukcjami głosowymi, wideo i pisemnymi
  • 15 planów na, m.in. - ból w dole pleców, ból w górze pleców, ból kolan, poprawną postawę
  • W każdym planie 2-7 modułów - kupujesz plany na kilka miesięcy do przodu!
  • Jakość treningu jak na żywo!
  • Jeden trening z trenerem, to 220-250 zł, tutaj masz tę wiedzę w formie online za jedyne 59.99 zł
Juliusz Słoniewicz Bóle Pleców